วันนี้ผมได้มีโอกาสไปหาหมอฟัน ซึ่งปกติแล้วผมก็จะนัดหมอฟันทุกๆ หกเดือนเพื่อมาขูดหินปูนเป็นเรื่องปกติประจำรายครึ่งปีครับ แต่ว่าคราวนี้เหมือนกับว่า คุณหมอจะมี comment เกี่ยวกับคราบขุ๋ยขาวที่เกิดขึ้นบนฟันน่ะครับ ฟังแล้วได้ประเด็นมาอยู่สองสามอย่างก็เลยอยากจะเอามาบอกต่อให้ฟังอีกรอบครับ นั่นก็คือ "การแปรงฟันให้ถึงโคน" และ "การใช้ไหมขัดฟัน"
การแปรงฟันให้ถึงโคน ต้องดูว่าไม่มีขุ๋ยขาวๆที่เป็นเศษอาหารหลงเหลืออยู่ โดยการแหวกปากดู
การแปรงฟันแต่ไหนแต่ไรเราก็จะรู้แค่ว่าฟันบนแปรงลงแล้วก็ฟันล่างแปรงขึ้นหรือว่าจะรู้เยอะไปกว่านั้นอีกหน่อยก็จะเป็นบอกว่าแปรงให้ครบทุกซี่ แต่ก็ไม่ได้มีคนบอกเราจริงจังสักเท่าไหร่หรอกน่ะครับว่า การแปรงฟันนั้นจะต้องทำอย่างไรกันแน่ ? โตแล้ว เหมือนกับว่าเรื่องแบบนี้ไม่ต้องบอกกันแล้วมั้ง หลักการแล้ว การแปรงฟันก็เพื่อเป็นการเอาเศษอาหารขนาดที่ละเอียดที่สุดให้ออกจากร่องระหว่างฟันหรือที่มันปะติดไว้กับที่ฟันออกไปให้หมด ถ้าหากว่าออกหมดแล้ว เราถึงจะเรียกได้ว่า แปรงฟันแล้วสะอาดน่ะครับ แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรล่ะครับ ว่าเราแปรงฟันแล้วสะอาดแล้วหรือยัง ?
สำหรับการแปรงฟันที่สะอาดนั้น เราสามารถ "มองได้ด้วยตาเปล่า" ในที่ที่มีแสงเพียงพอ และ อุปกรณ์ที่จำเป็นสำหรับการมองนั่นก็คือ กระจก และ แหล่งกำเนิดแสงที่สว่างครับ ถ้าหากว่า case ของผมก็จะต้องเอาหน้ายื่นเข้าไปที่ใกล้ๆกระจกเสียหน่อยเพราะว่า ห้องน้ำห้องนอนผมมันจะเป็นกระจกที่มี counter อ่างซิ้งค์น้ำที่กินระยะอยู่สักหน่อย แต่คุณหมอแกก็บอกน่ะครับว่า ถ้าหากว่าเป็นไปได้ให้หากระจกแบบตั้งโต้ะ แบบที่มี Light Source ในตัว จะได้เห็น เศษอาหารชัดๆ
ผมไปหาหมอฟันงวดนี้ คุณหมอแกบอกว่า "เหมือนว่าคุณจะแปรงฟันไม่สะอาดถึงโคนนะ" เพราะว่ามีเศษอาหารติดอยู่ที่โคนฟัน (ที่ติดเหงือก) ซึ่งคุณหมอบอกว่าต้องมองให้เห็นกับตาว่า ไม่มีเศษขุ๋ยขาวๆติดที่โคนฟันแล้วเท่านั้น การมองจะต้องดึงริมฝีปากให้เห็นถึงโคนฟัน ! ไม่อย่างงั้นถ้าหากว่าคุณมองกระจกแล้วยิ้มเพื่อดูฟันว่าสะอาดนั้นจะมองอะไรไม่ได้เลย การมองต้องมองให้ใกล้หน่อยเพราะว่า ขุ๋ยขาวๆนี่มันจะมองไม่ออก หรือว่าแยกแยะยากหากว่าไม่ได้สังเกตให้ดีๆ และถ้าหากว่าคุณมีเศษอาหารติดโคนฟันแบบนีมันจะกินเนื้อฟันไปเรื่อยๆครับ ซึ่งฟังแบบนี้แล้วผมก็กลัวน่ะครับว่า ถ้าหากว่าปล่อยไว้แล้วเหงือกมันร่นๆไปเรื่อยๆ เราคงไม่มีเหงือกให้ฟันเกาะเกี่ยวได้อยู่อย่างแน่นอนแล้วก็กลัวเรื่องว่าถ้าหากว่าต้องทำฟันเป็นเรื่องเป็นราวจริงๆแล้ว ค่าใช้จ่ายไม่ได้ถูกเลยแม้แต่น้อยน่ะครับ
โดยสรุปแล้วถ้าหากว่าผมต้องแปรงฟัน แล้วคุณหมอบอกให้แหวกปากออกมาดูด้วยว่ามันมีคราบที่โคนหรือไม่ แล้วก็ดูใกล้ๆให้เห็นว่าไม่มีขุ๋ยขาวๆแล้วเท่านั้น ถึงจะบอกว่าได้ เป็นการแปรงฟันที่สะอาดแล้วล่ะครับ
การใช้ไหมขัดฟันแบบโอบโคนฟันแล้วชักขึ้นลง
ทีนี้ผมรู้แล้วน่ะครับว่า แท้ที่จริงแล้วหน้าตาของเศษอาหารที่คุณหมออยากจะให้จัดการเอาออกจากฟันของผมนั่นมีลักษณะเป็น "ขุ๋ยขาวๆ" ครับ และเศษอาหารนี้มันจะคอยกัดกินพื้นที่ไม่ว่าจะเป็นเหงือกเองหรือว่าจะเป็นตัวฟันเองด้วยน่ะครับ คุณหมอยัง comment อีกด้วยว่า มันจะมีเศษอาหารอีกส่วนที่ติดอยู่ระหว่างซอกฟันใต้ๆด้านล่างที่ติดกับเหงือกครับ จุดนี้เป็นอีกจุดที่จะทำให้เหงือกเป็นร่องไปเรื่อยๆแล้วมันก็จะทำตัวเป็น ช่องใส่เศษอาหารที่จะทวีความใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ และ เรื่อยๆ ต่อไปครับ ทำให้ต้องดูแลเพื่อไม่ให้ขนาดของหลุมร่องเหงือกระหว่างฟันด้านล่างสุดนั้น มันไม่ขยายตัวไปมากกว่านี้แล้ว วิธีการกำจัดซากอาหารเหล่านั้นกระทำได้วิธีการเดียวนั่นก็คือ "การใช้ไหมขัดฟัน"
การใช้ไหมขัดฟันเพื่อกำจัดเศษอาหารไม่ได้มีเอาไว้เพื่อถูช่องว่างระหว่างฟันแต่ประการใด แต่งานนี้เราจะมุ่งไปที่เศษอาหารที่อยู่โคนฟันติดที่เหงือเข้าไปอย่างลึกๆน่ะครับ ซึ่งการเอาไหมมันขัดฟันจะมีวิธีการเฉพาะด้วยนั่นก็คือ เมื่อกดไหมขัดฟันเข้าไปที่ร่องฟันได้แล้ว ออกแรงนิดหน่อยให้เอาเส้นด้าย หรือเส้นไหมขัดฟันนี้กดไปที่เหงือก โดยโอบรอบฟัน (โคนฟัน) ด้านใดด้านหนึ่งที่เราอยากจะทำความสะอาด กดให้มิดถึงเหงือก โอบเส้นไหมขัดฟันนั้นรอบโคนฟันเป็นเหมือนกับครึ่งวงกลม แล้วยกขึ้นลงให้ไหมขัดแนวฟันและทำความสะอาดโคนฟันด้านในร่องฟันให้ได้สะอาดอ่อง .. อาจจะมีเลือดออกบ้าง แต่อาการเลือดออกนั้นถือได้ว่าเพราะว่า เหงือคุณโดนเศษอาหารกร่อนเป็นประจำทำให้มันเลือดไหลง่ายไม่แข็งแรงต่างหาก ไม่ได้เป็นเพราะว่าไหมขัดฟันแต่อย่างใด นั่นก็แปลว่า ถ้าหากว่าคุณทำเป็นประจำและเศษอาหารไม่ได้ติดไว้เป็นระยะเวลานานแล้วล่ะก็ ก็ไม่ได้มีอะไรกร่อนฟันหรือกร่อนเหงือ เมื่อนั้น เมื่อคุณใช้ไหมขัดฟันกระทำการอย่างที่ผมบอก ก็จะไม่มีเลือดไหนอีกต่อไป คิดง่ายๆก็คือว่าถ้าหากว่าคุณทำอย่างที่ผมว่านี่แล้วปรากฏว่ามันมีเลือดไหนที่เหงือกแล้วล่ะก็นั่นก็เพราะว่าคุณดูแลเหงือกและฟัน กำจัดเศษอาหารในร่องฟันได้ไม่ดีเองน่ะหละครับ
และทั้งสองกรณี ไม่ว่าจะเป็นการใช้ไหมขัดฟัน หรือว่าจะเป็นการแปรงฟันให้ถึงโคน ล้วนเป็นสิ่งที่ผมไม่เคยทำมาก่อน เพราะว่าผมไม่รู้ว่า เราต้องการกำจัดอะไรและมีวิธีการแยกแยะว่า เรากำจัดมันไปได้หรือไม่ แต่สำหรับบทความที่ผมเล่าไปแล้วถ้าหากว่าได้อ่านทั้งหมด ตอนนี้ผมและคุณก็จะรู้แล้วล่ะครับว่า เราจริงๆแล้วต้องการกำจัดขุ๋ยขาวๆที่ติดที่โคนฟันและที่อยู่ที่ร่องฟันบนเหงือกด้วยเช่นเดียวกันล่ะครับ เอาเป็นว่า ถ้าหากว่าคุณเห็นเหมือนอย่างที่ผมเห็น และรู้เหมือนอย่างที่ผมเพิ่งจะรู้ ต้องไปกำจัดซากอาหาร และดูแลเหงือกและฟันด้วยวิธีการที่ผมว่าไป (โดยคุณหมอฟันแนะนำมา) ให้ฟันและเหงือกสะอาดอ่องครับผม