คือตอนนี้ในสังคมออนไลน์เนี่ย โดยเฉพาะวงการคนทำเว็บไซต์หรือ Blog เราเริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่แล้วนะครับ นั่นก็คือการเข้ามาของ “การค้นหาด้วย AI” (AI Search) เว็บไซต์เบราว์เซอร์หรือ Search Engine ยักษ์ใหญ่หลายเจ้า เช่น Google เอง ก็เริ่มมีโหมด AI ที่จะประมวลผลคำตอบมาให้ผู้ใช้งานเลยโดยตรง ซึ่งมันก็สะดวกกับคนค้นหานะครับ เพราะเขาสามารถถามคำถามที่ยาวขึ้น เฉพาะเจาะจงมากขึ้น แล้ว AI ก็พยายามตอบให้ตรงประเด็นที่สุด
ประเด็นสำคัญคือ AI มันสามารถตอบคำถามได้เลย โดยที่ผู้ใช้อาจจะไม่ต้องคลิกเข้าไปดูข้อมูลในเว็บไซต์อื่นใดเลยก็ได้ หรือที่เรียกว่า “Zero-click” search ถึงแม้ว่า AI อาจจะมีการอ้างอิง (Citation) แหล่งที่มาของข้อมูลจากเว็บไซต์ต่างๆ คล้ายๆ กับเป็น Appendix หรือภาคผนวกแนบท้ายมาให้ก็ตาม ซึ่งวิธีการแสดงข้อมูลแบบนี้มันก็เป็นมาตรฐานที่ AI ใช้ในการทำความเข้าใจภาษา สรุปเนื้อหา แล้วนำมาแสดงผลให้เรา
ทีนี้ พอเป็นแบบนี้ปุ๊บ มันก็เกิดคำถามตามมาว่า “แล้วคนทำคอนเทนต์อย่างเราๆ จะเป็นยังไงต่อล่ะ?”
Incentive ที่อาจจะหายไปในโลกออนไลน์
เมื่อคนไม่ต้องคลิกเข้าเว็บเราเหมือนเดิม สิ่งที่ตามมาคือ Incentive หรือแรงจูงใจบางอย่างที่เคยมี มันอาจจะลดน้อยลงหรือหายไปได้ครับ
-
Affiliate Marketing: กลุ่มแรกที่น่าจะได้รับผลกระทบคือคนที่ทำ Affiliate Marketing ครับ คือการที่เราแนะนำสินค้าแล้วแปะลิงก์ พอมีคนคลิกซื้อ เราก็ได้ค่าคอมมิชชัน แต่ถ้า AI มันสรุปข้อมูลสินค้าให้คนค้นหาจบตั้งแต่หน้า Search Result โดยที่เขาไม่ได้คลิกเข้ามาที่ลิงก์ Affiliate ของเรา รายได้ส่วนนี้ก็อาจจะหายไปได้เลย แต่ก็มีข้อยกเว้นนะครับ ถ้าคนที่เขากำลังจะซื้อสินค้าชิ้นนั้นจริงๆ เขาอาจจะยังอยากดูรีวิวละเอียด หรือไปที่แพลตฟอร์มขายของโดยตรง ซึ่งถ้าคอนเทนต์เราเน้นคีย์เวิร์ดเจาะจงไปที่ตัว Product นั้นๆ ก็อาจจะยังพอมีโอกาสอยู่บ้าง
-
Traffic จากเนื้อหาทั่วไป (Evergreen Content): เนื้อหาประเภท Evergreen หรือเนื้อหาที่เป็นความรู้ทั่วไป ไม่ได้อ้างอิง Product ใดๆ เป็นพิเศษ เป็นข้อมูลที่ไม่ค่อยเปลี่ยนแปลง เช่น “วิธีทำอาหาร” หรือ “ประวัติศาสตร์ของ…” อะไรทำนองนี้ เมื่อก่อนอาจจะดึง Traffic เข้าเว็บได้เรื่อยๆ แต่พอมี AI ที่สามารถตอบคำถามเหล่านี้ได้โดยตรง โดยไม่ต้องอ้างอิงอะไรซับซ้อน Traffic ที่เคยได้จากเนื้อหาประเภทนี้ก็มีแนวโน้มจะลดลงอย่างเห็นได้ชัดเลยครับ เพราะ AI มันสามารถหาข้อมูลหรือแม้กระทั่ง “สร้าง” เนื้อหาแนวนี้ขึ้นมาตอบได้เลย
แล้วคอนเทนต์แบบไหนที่ยัง “รอด” หรือ AI ยังแทนที่ได้ยาก?
แม้ว่า AI จะเก่งแค่ไหน แต่มันก็ยังมีจุดที่คอนเทนต์จากมนุษย์ยังคงมีความสำคัญอยู่ครับ
-
รีวิวเชิงลึก โดยเฉพาะที่เป็นวิดีโอ: คนที่อยากซื้อของบางอย่าง เช่น กล้องถ่ายวิดีโออย่าง Osmo Pocket 3 เขาไม่ได้อยากรู้แค่สเปก แต่อยากเห็นภาพจริงๆ อยากดูว่ากันสั่นเป็นยังไง คุณภาพวิดีโอตอนใช้งานจริงเป็นแบบไหน ซึ่ง AI ที่เป็น Text-based ยังให้ประสบการณ์ตรงนี้ไม่ได้ คอนเทนต์รีวิวแบบเจาะลึก หรือรีวิวบน YouTube ที่เห็นภาพและเสียงจริง จึงยังมีความจำเป็นและมีคนค้นหาอยู่
-
เนื้อหาที่ต้องการความน่าเชื่อถือสูง และมีการอ้างอิงแหล่งที่มาชัดเจน (Authoritative Content): ลองนึกภาพว่าถ้าคุณถามเรื่องที่ซับซ้อนและสำคัญมากๆ เช่น เรื่องภาษี หรือข้อมูลทางการแพทย์ การที่ AI พ่นๆ คำตอบออกมาโดยที่เราไม่รู้ว่ามันไปเอาข้อมูลมาจากไหน หรือข้อมูลนั้นมัน “หลอน” หรือเปล่า (AI Hallucination) มันก็อาจจะน่ากังวลใช่ไหมครับ? ในกรณีแบบนี้ ผู้ใช้ก็ยังอยากจะเข้าไปดูแหล่งข้อมูลต้นทางที่น่าเชื่อถือ เช่น เว็บไซต์ของกรมสรรพากรโดยตรง หรือบทความจากผู้เชี่ยวชาญจริงๆ ดังนั้น ถ้าเว็บไซต์ของเราเป็นแหล่งข้อมูลที่มีความน่าเชื่อถือในเรื่องนั้นๆ และ AI อ้างอิงมาที่เรา มันก็ยังเป็นผลดีกับเราอยู่
-
การขายสินค้าหรือบริการของตัวเองโดยตรง: ถ้าเรามีสินค้าหรือบริการของเราเอง คนที่สนใจก็ยังต้องเข้ามาที่เว็บไซต์หรือแพลตฟอร์มของเราเพื่อซื้อหรือใช้บริการอยู่ดี คีย์เวิร์ดหลักๆ ที่เกี่ยวกับสินค้า/บริการของเราโดยตรงจึงยังสำคัญ
การปรับตัวของ Content Creator
เมื่อภูมิทัศน์มันเปลี่ยนไป เราก็ต้องปรับตัวตามครับ
-
Focus ที่ Niche และความเชี่ยวชาญ: แทนที่จะทำเนื้อหากว้างๆ อาจจะต้องเจาะลึกลงไปใน Niche ที่เราเชี่ยวชาญจริงๆ สร้างคอนเทนต์ที่มีคุณภาพสูง มีความเป็นเอกลักษณ์ที่ AI ลอกเลียนได้ยาก
-
สร้าง Community และ Personal Branding: การสร้างแบรนด์บุคคล หรือสร้างชุมชนของผู้ติดตาม จะช่วยให้คนยังคงอยากติดตามเรา ไม่ว่า Search Engine จะเปลี่ยนไปอย่างไร
-
Feed ข้อมูลให้ AI Agent: ในอนาคต เราอาจจะต้องมองว่า AI Agent เป็นเหมือน “ผู้เข้าชม” อีกรูปแบบหนึ่ง ที่เข้ามาเก็บข้อมูลจากเว็บเราไปสรุปต่อ ดังนั้น การทำคอนเทนต์ให้มีโครงสร้างชัดเจน เข้าใจง่าย ก็อาจจะช่วยให้ AI นำข้อมูลของเราไปใช้อ้างอิงได้ง่ายขึ้น
-
เข้าใจว่า Value ของ Content บางประเภทอาจลดลง: ยอมรับว่า Traffic จากคอนเทนต์ทั่วไปบางอย่างอาจจะน้อยลงจริงๆ และมองหาช่องทางใหม่ๆ หรือปรับกลยุทธ์การสร้างรายได้
บทสรุป
การมาของ AI Search เป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ครับ Traffic จากคอนเทนต์บางประเภท โดยเฉพาะ Evergreen Content ทั่วไป มีแนวโน้มจะลดลงอย่างชัดเจน แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกอย่างจะแย่ไปหมด คอนเทนต์ที่มีความเฉพาะทางสูง รีวิวเชิงลึก หรือเนื้อหาที่ต้องการความน่าเชื่อถือสูงมากๆ ก็ยังคงมีบทบาทสำคัญอยู่
สิ่งสำคัญคือเราต้องเข้าใจการเปลี่ยนแปลงนี้ และปรับตัวให้เข้ากับ “สนามแข่งขัน” ใหม่นี้ให้ได้ครับ มันอาจจะเหนื่อยขึ้น อาจจะต้องคิดเยอะขึ้น แต่ก็เป็นโอกาสให้เราได้สร้างสรรค์คอนเทนต์ที่มีคุณค่าและแตกต่างอย่างแท้จริงครับ เพราะสุดท้ายแล้ว “Value” ของคอนเทนต์บางอย่างมันก็ไม่ได้วัดกันที่ Traffic เพียงอย่างเดียวเสมอไป